26 Aralık 2010 Pazar

ÖĞRENME MERKEZLERİ

Öğrenme istasyonları, sınıf tartışmalarını geliştiren yararlı bağımsız bir çalışma sağlar. Öğretmenler sık sık öğrenme istasyonlarının sadece ilköğretim öğrencileri için uygun olduğunu farz ederler ama daha üst sınıflardaki öğrencilerde öğrenme istasyonundan yararlanabilirler.

Öğrenme istasyonu, öğrencilere yeni bir konu öğretmede en önemli öğretme stratejilerinden biridir.


İstasyonlar:



Öğrencilerin eş zamanlı olarak çeşitli öğrenme aktivitelerini gerçekleştirebilecekleri merkezlerdir. İstasyon seçiminde bazen öğrenci bazen de öğretmen belirleyici olabilir. Öğrenciler farklı hazır bulunuşluk düzeylerine göre farklı öğrenme görevi ve aktivitesine yönlendirilecektir. Böylece bir konu da kazanmış oldukları üzerinde durmayacak ve kendi açısından boşa vakit geçirmemiş olacaktır. Öğrenci farklı aktivitelerle o konuda pratik yapacağı gibi, bazen arkadaşlarına öğretebilecek bazen de o konuyla ilgili proje hazırlayabilecektir. Örneğin; doğal sayılarla ilgili yapılan ön değerlendirmelerde öğrencilerin farklı giriş düzeylerine sahip olduklarının saptandığını varsayalım. Farklı giriş özelliklerinin saptanmasından dolayı öğretmen sınıfta beş farklı istasyon hazırlar. Her gün öğrenci panoya bakarak hangi istasyona gideceğini anlayabilmektedir.

» Öğretme İstasyonu
» İspat Yeri istasyonu
» Pratik Yeri İstasyonu
» Mağaza İstasyonu
» Proje İstasyonu
Öğretme istasyonu olarak adlandırılan birinci istasyonda öğretmen öğrencilere konuyu öğretir ve öğrenci alıştırmalar yaparken yönlendirmelerde bulunur. Öğrenciler alıştırmaları çözerken ikişerli gruplar halinde çalışırlar.



İkinci istasyonun adı “İspat yeri”dir. Burada öğrenciler hesaplamalarını şekillerle ya da somut materyallerle göstermek, açıklamak ve savunmak durumundadırlar.

“Pratik yeri” istasyonunda öğrencilere hesaplama konusunda ek pratik sağlamaktadır. Öğretmen çeşitli çalışma yaprakları, bilgisayar programı ya da kitaptan faydalanabilir. Öğrenciler cevaplarını hesap makinesine ve cevap anahtarına bakarak kontrol ederler ve kendilerini değerlendirirler.

Dördüncü istasyon ise “Mağaza istasyonu” olup, öğrenciler burada dükkânı işleten kişiye yardım etmek için çeşitli problemleri çözerler.

Beşinci ve sonuncu istasyon ise “Projelerin” yapıldığı yerdir. Burada öğrenciler grup halinde ya da bireysel olarak matematiğin farklı şekillerde kullanılmasını gerektiren uzun dönemli projeler üzerinde çalışırlar. (Tomlinson, 1999).



Öğrenme merkezi; sınıfın bir köşesinde öğretmek, öğrendiğini güçlendirmek amaçlı aktiviteler ve materyaller düzenlenmesi ile oluşturulur. Bir öğrenme merkezi, öğrencilerin zorunlu ya da seçmeli bazı etkinliklerde bulunduğu bir odadadır. Bu merkezlerde öğrencilerin gereksinim duyduğu kitap, bilgisayar, fen deneyi, ses kayıt ve benzeri araç ve materyaller bulunur. Öğrenme merkezleri ya da öğrenme istasyonları olarak adlandırılabilen bu ortamlar, öğrencide yeni öğrenmeler sağlayabildiği gibi daha önce öğrenilenlerin pekiştirilmesine de fırsatlar tanır.
Örneğin, Miller Araştırma – Öğrenme Merkezi’nde 7-8 yaş grubu öğrencileri için, içinde kelime oyunları, pek çok kitap, sözlük ve görsel materyaller bulunan Dil Merkezi hazırlanmıştır.



Buna benzer olarak Mantık/ Matematik Merkezinde deney araçları, Legolar, dişli takımları ve matematik/fenle ilgili araç-gereçler; Müzik Merkezinde teyp, kasetler, CD’ler, öğretmen eşliğinde kullanılacak org, nota kâğıtları, basit enstrümanlar.



Bedensel Merkezde öğrencilerin müzikle hareket edebilecekleri bir ortamda kuklalar, dramalar için kostümler; sessiz bir köşede Öze dönük Merkezde öğrencilerin dış ortamdan soyutlanarak yalnız çalışabilmeleri için kulaklıklar; Sosyal Merkezde satranç gibi oyunlar, birlikte oynanabilecek el yapımı oyuncaklar;



Uzamsal (sanat) Merkezde renkli kâğıt ve kartonlar, boyalar, yapıştırıcı, makas. Renkli tebeşir, kil, pamuk, iplik, boncuk gibi malzemeler bulunmaktadır. Bu şekilde merkezler hazırlanması zaman ve maddi olanaklar gerektirmektedir, ancak bu merkezlerde kullanılacak malzemeler çok pahalı ve bulunmaz maddeler değildir. Pek çoğu sınıf ortamında hâlihazırda kullanılan materyallerdir ve aile işbirliği ile de elde edilebilirler. Rickett, Çoklu Zekâ kuramının sınıf ortamında her zaman kullanılabileceğini ve buna en uygun zamanın da çok karışık bir ünite bitirildikten sonra olduğunu vurgulamaktadır. Bu şekilde öğrenciler dinlendirilip, eğlenceli bir şekilde zekâ alanlarını kullanabilmektedirler. Rickett bu amaçla lise öğrencilerine zekâ alanlarını tanıtmış ve daha sonra bu alanlara göre gruplar oluşturmalarını istemiştir. Böylece 7 Zekâ Grubu oluşturulmuştur.



Bu gruplardan hafta sonunda bir sınıf şiiri yaratmaları istenmiş ve sunum için 20 dakika süre verilmiştir. Mantık/matematik grubu sınıf öğretmeni olmuş, uzamsal grup sanat sunumlarından (çizme, boyama, video, resim gibi), dil grubu şiirin yazılmasından, müzik grubu şiir sunulurken arka plan müziklerinin hazırlanmasından, bedensel grup şiirdeki fiziksel hareketlerin planlanmasından (koreografi), sosyal ve öze dönük gruplar da diğer beş grubu bütünleştirmekten sorumlu tutulmuştur. Verilen süre sonunda öğrenciler, şiiri planladıkları gibi sunmuş ve sunum sonunda yapılan çalışmalar tartışılarak kalitesi incelenmiştir.



Rickett, bu tür çalışmaların öğrenciler tarafından oldukça eğlenceli ve yararlı bulunduğunu vurgulamaktadır.



Beckman, sınıf ortamında öğretilecek bir konunun geleneksel planlama biçimleriyle değil, zekâ alanlarının işe koşularak öğretilmesinin dersi daha zevkli hale getireceğini ve öğrenmenin daha kalıcı olacağını vurgulamaktadır. Örneğin, öğretmen geometrik şekilleri öğretirken (mantık/matematik), farklı diğer şekiller hakkında konuşup onları gösterebilir (dil), öğrencileri tahta ya da vücutlarını kullanarak o geometrik şekli hissetmelerine izin verebilir (bedensel), öğrenciler çevrede bulunan bu geometrik şekli ararken grup kurarak çalışabilir (sosyal) ve bulduklarını sınıfta tartışabilir, bu şekilleri çizerek anlatmaları istenerek bireysel çalışma ödevleri verilebilir (öze dönük), saman, kil, kürdan ve şekerler kullanılarak şeklin üç boyutlu halinin gösterilmesi istenebilir (uzamsal ve bedensel), geometrik şekli tahminle buldurmaya yönelik bilmeceler yazdırılabilir (dil) ya da bilmeceler şarkı sözü olarak kullanılıp çeşitli melodiler buldurulabilir (müzikal). Böyle bir yolla sunulan konu, bireysel farklılıkların ortaya çıkarılması, öğrenme ve başarının artırılması için çok yararlı olabilir



Öğrenme İstasyonun Özellikleri

» Öğrenme istasyonu özel bir bilgiyi ya da beceriyi öğrencilere kazandırmak için öğrencilere fırsat verir.
» Öğrenme istasyonundaki öğrenciler gerçek dünyayla iletişim halinde becerilerini ve bilgilerini gerçekleştirirler.
» Malzemeleri gerçek dünyadandır ve onun kaynaklarını öğrenme için kullanırlar. Buna ek olarak, bazı öğretici kaynaklar öğrenme işlemi sırasında direkt elde edilmek zorunda olabilir.
» Öğrenme istasyonları çevreyle ve farklı insanlarla öğrencilerin ilişki kurmasına izin verir.
» İnsanlar çoğunlukla farklı fikirlere ve düşüncelere sahiptirler ve bu gerçek durumun nasıl olduğunu anlamaları açısından öğrenciler için çok yararlı olacaktır.
» Öğrenme istasyonundaki çalışma sınıftaki çalışmalardan önce olmalıdır. Ve bu çalışmanın sonuçlarını ve yansımalarını konuşmak için yeterli ders saati ayrılmalıdır.
» Öğrencilere araştırma için gerekli kaynaklar hazırlanmalı ve yol gösterici sorularla öğrencilerin konuyu öğrenmeleri sağlanmalı ve araştırma yapmak için cesaretlendirilmelidir.
» Öğrenmenin en önemli kısmının, öğrencilerin dışarıda araştırma yaptıkları ve tecrübe edindikten sonra gerçekleştiği unutulmamalıdır.
İstasyonlarda öğrenme modelinin uygulanmasında öğrenme çarkları (Lemzirkel)hazırlanmakta ve bu çerçevede zorunlu ve seçimli istasyonlar oluşturulmaktadır. Uygulamalarda:



Zorunlu istasyonlarda tüm öğrenciler küçük gruplar halinde çalışırlar.



Seçimli istasyonlarda ders süresi içinde vakit kaldığı takdirde gönünü öğrenci gruplan çalışabilir.



Bazı uygulamalarda zorunlu istasyonlarda tüm öğrenci gruplan öğretmenin kontrolünde geleneksel eğitime benzer alıştırmalar yapabilirler.



Bazı uygulamalarda ise, öğrenciler tamamen serbest olarak 2-3 ‘lü gruplar şeklinde (anlatılan konuda) kendi seçtikleri alt konularda ön hazırlık yaparak konuyu sunarlar ve sunulan konu tüm öğrenciler tarafından tartışılır.



İstasyonlarda öğrenme modelinin uygulanmasında öğrenme çarkı çalışmalarına başlamadan bazı konulara açıklık getirilmesi gerekir.



» Çalışmalar için ne kadar ders saatine ihtiyaç vardır?
» Çalışmalar esnasında ev ödevi verilecek midir?
» Öğrenme çarkı çerçevesinde öğrenme istasyonlarının konuları ve görevleri neler olacaktır?
» Zorunlu ve seçimli istasyon konulan hangileri olacaktır?
» İstasyonlarda çalışacak öğrenci grupları kaçar kişilik olacaktır?
» İstasyonlarda öğrenmede belirli bir istasyon sıralaması olacak mıdır?
» Belirli bir istasyon için öngörülen konu başlığı altındaki tüm uygulamalar yapılacak mıdır?
» Öğrenci grupları nasıl oluşturulacaktır?
» Toplam öğrenci sayısına göre istasyonlarda çalışma planı nasıl olacaktır?
» Çalışma gruplarının (2–3 kişi) oluşturulması nasıl planlanacaktır? Örneğin kura çekme veya isteğe bağlı olarak mı?
» Çalışmalarda hangi güvenlik önlemleri alınacaktır?
» İstasyonlarda öğrenme modeli uygulamalarında, istasyonlarda gözetmen bulunacak mıdır?
» Gözetmen yardımcı öğretici olarak gerektiğinde müdahale edecek midir?
» Öğrenme sonuçlarının kontrolü nasıl yapılacaktır? Hangi ölçme ve değerlendirme yöntemleri kullanılacaktır?
» Değerlendirmeler grup bazında mı yoksa bireysel olarak mı yapılacaktır?
» Sonuçta her grup sunuş yapacak mıdır?
» Uygulamalarda öğrenciler hangi yardımcı araç gereci kullanacaklardır?
Adı geçen soruların yanıtlanması sonucunda uygulamanın ana hatları ortaya çıkmaktadır. Genellikle sonuçta iki öğrencinin birlikte 10 dakika süre ile görsel ve işitsel araçlar ile desteklenen bir sunuş yapmaları önerilmektedir. Öğretmenin yönetici, yönlendirici, bilgi verici ve tartışmacı olarak katıldığı sunuş esnasında öğrencilerin konuyu ne kadar öğrendikleri saptanabilmektedir.



Bu sunuş sonucunda öğrencilere not verilmekten kaçınılmamaktadır. İstasyonlarda öğrenme modeli yeni bir konu olduğundan konu ile ilgili kaynak sayısı çok azdır.







Çalışma Yapmanın Zorlukları


• Öğrenciler normal olarak sınıfın dışında ders islemekten mutludurlar ama bu durum öğrenme istasyonunda onların motivasyonunu düşürmemelidir.

• Öğretmenler öğrenme istasyonu için bir yer seçerken ve öğrencilerin burada çalışmalarını planlarken, dışarıda çalışmanın zorluklarının farkında olmalıdırlar.

• İçinde bulundukları durum, kitaplarda bir şey araştırmaktan çok farklıdır ve öğrencilere araştırmaları için gerçek dünyanın kaynakları yardımcı olacaktır.



Günlük Hayatla İlişkisi


Pek çok öğrenci, araştırdıkları şeyin önemini kendilerine ve diğer insanlara olan etkilerini hissederek anlarlar.



Zaman Durumu


Bir öğrenme istasyonu bir iki saati veya daha fazla ders saatini içerecek şekilde dizayn edilebilir. Pek çok durumda pratik çalışma planlanan zamandan daha fazla süre alır. Bu nedenle öğrenme istasyonu ilk kez kullanıldığında esnek bir çalışma planı yapılmalıdır.



Diğer Öğretmenlerle İlişkisi


• Öğrenme istasyonun hazırlanması, öğretmenler arasında bir takim çalışmasının başlamasını sağlayabilir

• Öğrenme istasyonu adı verilen özel bir dokunmatik enteraktif tahta aracılığıyla; çeşitli video, ses ve animasyonları derslere entegre ederek çocukların ekranda gördükleriyle etkileşebilmesini sağlayan eğitim sisteminde, 12 farklı konudan kendi ilgi alanlarına uygun olan aktivitelere katılmaları sağlanabilir.
span> Konu baslıkları ise şöyle; biyoloji, teknoloji, hedefler ve yasam, matematik, doğa bilimleri, ileti sim, yaratıcılık, dünya bilimleri, astronomi, edebiyat, konuşma, oyun, sanat ve ekonomi.


Merkezlerin oluşturulmasında aşağıdaki noktalara dikkat edilir;

» Öğrenmenin amaçlarına odaklanmalıdır.
» Öğrencilerin amaçlara yönelik bireysel gelişimini sağlayıcı materyal ve aktiviteler içermelidir.
» Aktiviteler, basitten karmaşığa, somuttan soyuta yapılandırılmıştan açık uçluya doğru sıralandırılmalıdır.
» Materyaller ve aktiviteler öğrenci hazır bulunuşluk düzeyleri, öğrenme profilleri ve ilgilerini kapsayacak şekilde çerçevelenmelidir.
» Öğrencilerin anlayabileceği net yönlendirmeler kullanılmalıdır.
» Öğrencinin ihtiyacı olan ve yapmasının yararlı olacağı öğretim sunulmalıdır.
» Öğrencinin merkezlerde yaptıklarını ve yaptıklarıyla birlikte orada geçirdiği zamanın kalitesini saptanmak amaçlı kamera kullanılabilir (Ya da öğretmen gözlem yoluyla saptar ve öğrenci ile paylaşır.) (Tomlinson, 1999).


ÖĞRENME MERKEZLERİNDE SINIF DÜZENİ:




Plan ve Yerleştirme


Öğrenme merkezleri aktivitenin yapılacağı yere göre ayrı ayrı yerlerde küçük gruplar halinde olmalıdır. Ama bazı öğrenme merkezleri daha başarılı olabilmek için gruplaşabilirler. Böylece kaynaklarını da paylaşabilirler. Bazıları diğer gruplardan ayrı olmalıdır çünkü bu gruplar sessiz ortamda ve karmaşadan uzak olmalıdırlar(kütüphane merkezi). Bazı gruplarda büyük alanlara gereksinim duyarlar.(drama merkezi dramalarını yapıp okuması için)



Öğrenme merkezlerinin yerleri düzenlenirken, merkezler arasındaki geçişlerin rahat olup olmadığı göz önüne alınmalıdır. Şunlar göz önünde bulundurulmalıdır:



Öğrenciler rahat dolaşabiliyor mu sınıfta?



Öğrenme merkezlerin özelliğine göre hareket alanları uygun mu?




Gruplar Arası Sınırlar:


Eğer her merkez açık, herkesin görebileceği şekilde olursa fazlasıyla dikkat çekici olabilir, özellikle küçük çocuklar için. Bunun için merkezler arasında görsellikle desteklenmiş perdeler deneyin, süsleyin. Örneğin renkli halılarla, çeşitli süslerle…



Depolar:


Öğrencilerin materyallere rahat ulaşabileceği depo oluşturun. Buradan rahatlıkla materyalleri alıp kullanabileceklerinden emin olun. Materyalleri koymak için etiketli içi görülebilen ya da sağlam kutular kullanın. Çocukların kendini yönlendirmelerini teşvik edebilirsiniz. Bunun için eşli çalışmalar için bilgisayara 2 sandalye koyabilirsiniz ya da resim masasına 4 sandalye koyup oyun oynamalarını sağlayabilirsiniz. Merkezleri inceledikçe benzer favoriler ve sürprizler arasında bir denge olduğunu görürsünüz. Materyal seçerken çocukları çeşitli öğrenme stillerine göre yerleştirmeye çalışın. Partnerle grupla ve kişisel aktivitelerin yanı sıra geniş bir hüner alanı ve gelişmeye yönelik becerilere hazırlıklı olun.




Öğretmen, öğrencilerin merkezlerde yaptıkları çalışmalarla ilgili aşağıdaki gibi bir merkez planlama formu kullanabilir (Gregory & Chapman, 2002).



Merkez Planlama Şablonu


Merkez:

Kazanımlar:

İçerik:

Adı:

Etkinlikler
Materyaller




Yeri



Değerlendirme
Öğretmen Yansımaları









MERKEZLE İLGİLİ ÖĞRENCİNİN DEĞERLENDİRMESİ:



Adı: …………………..Merkezi:…………………….Tarih…………….



Bu merkezde ………………………………………………………………………….

………………………………………………………………….öğrendim.

Bugün çalıştığım merkezlerde:

1 ………………………………………………………………………………

2………………………………………………………………………………..

Ben merkezde iken: ………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………

Öğrenmeni nasıl derecelendirirsin?

1 2 3 4 5




Örnek Merkez Kontrol Listesi


Adı:……………………..Merkezi:…………………Çalıştığı Konu:………….





Çoğu Zaman

Bazen



Henüz değil


İş Alışkanlıkları:

· Görevinden ayrılmaz.

· İşi zamanında bitirir.

· Uygun materyaller kullanır.

· Görevlerini tamamlar.

· Merkezin kurallarına uyar.

· Zamanı akıllıca kullanır.

· Sosyal becerilere sahiptir.

· Materyalleri paylaşır.

· Diğerlerini dinler.

· Diğerlerine yardım eder.

· Kendine ve diğerlerine saygı duyar.

· Sabırlıdır.

· Grupla çalışır.

· Sırasını bekler.

· Materyal ve fikirleri paylaşır.

· Birisi konuşurken ona odaklanır.

· Uygun iletişim kurar.

· Diğerleriyle iyi çalışır.



Yorumlar: ………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………..


Kaynaklar:

October 2003 | Volume 61 | Number 2 Teaching All Students Pages 72-75 Raising Expectations forv the Gifted Colleen Willard-Holt

Farklılaştırılmış Öğretim Stratejileri www.erg.sabanciuniv.edu/iok2004/bildiriler/ (Erişim Tarihi 17.02.2007)http://www2.aku.edu.tr/~gocak/yeni%20yonelimler/vesileistasyon.pdf

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi /5 : /64 – /72 [/999J ÇOKLU ZEKÂ KURAMI ve EĞİTİME YANSIMALARI Nilay TALU

http://www.egitimdergisi.hacettepe.edu.tr/200222F%20%C4%B0NC%C4%B0%20MORG%C4%B0L.pdf
Fen Eğitiminde İstasyonlarda Öğrenme İle İlgili Bir Uygulama İnci MORGIL, Ayhan YILMAZ, Nuray YÖRÜK

www.bodywalk.org/instructions.htm

www.bilgecocuk.com / www.fastrackids.com.tr(ErisimTarihi 17.02.2007

http://content.scholastic.com/browse/article.jsp?id=11897&FullBreadCrumb=All+Results

http://www.erg.sabanciuniv.edu/iok2004/bildiriler/Arzu%20Yuksel.doc

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder